Μεγάλο μέρος της δημόσιας συζήτησης για τη συμφωνία των Πρεσπών αφιερώθηκε στην ανάλυση του κειμένου, τα θετικά και τα αρνητικά της για την Ελλάδα, και το πώς τα ελληνικά συμφέροντα εξυπηρετούνται από αυτήν. Η σχετική συζήτηση έλαβε χώρα τόσο στο κομματικό επίπεδο, βοηθούσης της απόρριψής της από τη ΝΔ, όσο και στην κοινωνία, μεταξύ φορέων και απλών πολιτών. Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία (δημοσκοπήσεις) και εξελίξεις (συλλαλητήρια, κινητοποιήσεις κλπ), είναι ασφαλής η διαπίστωση ότι η δημόσια συζήτηση έφτασε σε ένα ξεκάθαρο συμπέρασμα: η συμφωνία είναι επιζήμια για την Ελλάδα.

Γινόμαστε τις τελευταίες εβδομάδες μάρτυρες μιας νέας φάσης προώθησης-επιβολής της συμφωνίας στην ελληνική κοινωνία. Βλέπουμε η έμφαση να δίνεται στο ότι η συμφωνία θα ανακόψει τη ρωσική επιρροή στα Βαλκάνια – μαζί με ένα μηντιακό πανηγύρι που έχει στηθεί για την υπόθεση των Ρώσων πρακτόρων που βρίσκονται υποτίθεται πίσω από τις κινητοποιήσεις στη Βόρεια Ελλάδα. Εισάγεται έτσι πλέον και στην Ελλάδα το ύστατο εργαλείο επιβολής όταν όλες οι άλλες λύσεις έχουν αποτύχει: ο μπαμπούλας του Russian meddling, αυτό το ασαφές αλλά παντοδύναμο δίκτυο ρωσικής επιρροής στο οποίο αποδίδονται η νίκη Τραμπ, το Μπρέξιτ, οι ταραχές στην Καταλωνία, και γενικά οποιοδήποτε μαζικό φαινόμενο εθνοκρατικής ή εθνοκοινωνικής μαζικής κινητοποίησης και αντίδρασης.

Παραδοσιακός φορέας του «ρωσικού επιχειρήματος» στην ελληνική συζήτηση είναι ο ευρώφιλος «φιλελεύθερος-μεταρρυθμιστικός» χώρος. Πέρα από μια ροπή προς συνωμοσιολογία που θυμίζει αυτή των «ψεκασμένων» που αυτός ο χώρος τόσο αρέσκεται να χλευάζει, η εμμονή με τη Ρωσία κατεδείκνυε και τις προτεραιότητες και τα αξιακά σημεία αναφοράς του. Για να το πούμε απερίφραστα, μέτρο αξιολόγησης της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής για αυτόν το χώρο δεν είναι τα ελληνικά, αλλά τα ρωσικά και κατά αντανάκλαση ευρωπαϊκά-δυτικά συμφέροντα. Για αυτούς η ήττα των ρωσικών συμφερόντων είναι σημαντικότερη από την εκπλήρωση των ελληνικών, και αντίστροφα η νίκη των ρωσικών συμφερόντων μεγαλύτερο κακό από την ήττα των ελληνικών.

Αν αυτή η συλλογιστική περιοριζόταν στις συζητήσεις μερικών πανεπιστημιακών, αναλυτών και σχολιαστών θα επρόκειτο απλά για ένα από τα πολλά παραδείγματα σάχλας και γραφικότητας στη δημόσια συζήτηση στην Ελλάδα. Όταν όμως το «ρωσικό επιχείρημα» γίνεται εργαλείο στα χέρια μιας κυβέρνησης, και όταν ένα κεφαλαιώδες ζήτημα εξωτερικής πολιτικής είναι τόσο κοντά στο να επιλυθεί με τόσο δυσμενείς για την Ελλάδα όρους, τα πράγματα σοβαρεύουν. Είναι σαφές ότι τις επόμενες εβδομάδες και στην Ελλάδα θα εφαρμοστεί η δοκιμασμένη στο εξωτερικό μέθοδος του διαμέσου Μόσχας κυνηγιού μαγισσών. Προφανώς το ότι μέσα σε μόλις μερικές εβδομάδες οι υποστηρικτές της συμφωνίας των Πρεσπών έχουν οπισθοχωρήσει από τη γραμμή άμυνας «ελληνικά συμφέροντα» κι έχουν ταμπουρωθεί στο τελευταίο οχυρό «ο κακός Πούτιν» δείχνει πόσο πραγματικά πιστεύουν και οι ίδιοι στην αρτιότητά της – καθώς επίσης και ποιος είναι πραγματικά ατζέντης ξένων συμφερόντων σε αυτήν την κουβέντα.

Σε τελική ανάλυση το «ρωσικό επιχείρημα» έχει μια πάρα πολύ ύπουλη διάσταση. Επιδιώκει να αντιστρέψει την κατηγορία της προδοσίας από αυτούς που υπέγραψαν τη συμφωνία προς αυτούς που υποτίθεται ότι παίζουν το παιχνίδι του Πούτιν. Επιδιώκεται ουσιαστικά η ποινικοποίηση της αντίστασης στη συμφωνία – ειδικά αφού και η μπογιά της «ακροδεξιάς» για τα συλλαλητήρια ξέβαψε πριν καλά-καλά στεγνώσει.